Małpa w hotelu czyli o naczelnych z wybrzeża słów kilka

Pawian pojawia się niepostrzeżenie, jakby znikąd. Podchodzi do stolika w hotelowym lobby, na którym stoi szklanka soku z marakui i podnosi ją. Rozmowa cichnie, wszyscy patrzymy jak małpa wypija sok. W ciszy słuchać brzęk odłożonej obok stolika pustej szklanki, która toczy się po podłodze. Pawian jeszcze rozgląda się na boki by upewnić się, czy nic więcej nie dałoby się zjeść lub wypić i nie znalazłszy kolejnych łupów odwraca się i znika w ogrodzie.

Spędzając wakacje na kenijskim wybrzeżu trudno nie stanąć ani razu twarzą w twarz z naszymi dalekimi kuzynami, małpami. Żyje ich tutaj pięć rodzajów. Są to gerezy angolańskie (w suahili: mbega), koczkodany czarnosiwe (kima), werwety (tumbili), pawiany (nyani) i galago senegalskie (komba).

Moje ulubione małpy to czarno-białe gerezy. Są przepiękne, mają czarne futro z białymi włosami otaczającymi twarz i porastającymi ramiona. Charakteryzuje je bardzo długi ogon i… brak kciuka. ich ulubionym siedliskiem są lasy, prowadzą bowiem nadrzewny tryb życia, ale od czasu do czasu pojawiają się w hotelowych ogrodach.

Gereza zjada dziennie około 2-3 kilogramy liści. Nie interesuje jej ludzkie jedzenie, wystarczy to, co znajdzie na drzewach. I to właśnie w koronach drzew najczęściej mam okazję je obserwować.

Na terenie hotelu najłatwiej spotkać koczkodany czarnosiwe. To wredne, niezbyt duże małpy które kradną wszystko, co mogą zjeść lub wypić. Zakradają się do restauracji próbując podwędzić owoce lub kawałek chleba czy ciasta. Bezczelnie wbiegają do pokoju jeśli tylko mają taką możliwość, bo zobaczyły w środku torebkę cukru. Potrafią sobie nawet otworzyć torbę plażowicza jeśli poczują, że w środku może kryć się coś smakowitego.

Bezczelność koczkodanów to w dużej mierze wina turystów, którzy mimo wszechobecnych zakazów dokarmiają małpki, bo co to szkodzi, bo są takie słodkie, bo tak fajnie pozują do zdjęć. Trzeba jednak powiedzieć głośno, karmienie małp wyrządza więcej szkód, niż pożytku. Owszem – będziemy mieć fajne zdjęcia ale każdy kolejny turysta szukający małpiej modelki będzie je uczył, że człowiek to ten, który dostarcza im jedzenie. Trzeba uświadomić sobie, że w stadzie małp jedzeniem rozporządza jego przywódca. Dlatego odstępowanie im smakołyków uczy je, że człowiek jest im podległy, a przez to robią się jeszcze bardziej zuchwałe i nie cofną się przed ugryzieniem delikwenta, który nie odda kawałka chleba czy banana po dobroci.

W dodatku takie uczenie koczkodanów, iż człowiek jest ich żywicielem, sprawia, że stają się one prawdziwymi szkodnikami. Buszują po wioskowych śmietnikach w poszukiwaniu spożywczych resztek zamiast zrywać liście jak matka natura przykazała. Zaglądają ludziom do domów by kraść. Czasem niszczą uprawy. Lokalne społeczności odpowiadają agresją na agresję – rozkładają wnyki w lasach, polewają małpy farbą chcąc je odstraszyć, rzucają kamieniami.

Z nie lepszym traktowaniem spotykają się werwety, mniejsze kuzynki koczkodanów czarnosiwych, które można rozpoznać po charakterystycznych błękitnych genitaliach u samców. Małe, ale niemalże wszystkożerne, jeszcze bezczelniej niszczą uprawy i agresywniej podkradają jedzenie. Nawet sympatyczny wygląd nie jest w stanie sprawić, by mieszkańcy wybrzeża je polubili.

Kiedy w środku nocy za oknem rozlega się przerażający wrzask, podobny do głośnego i rozpaczliwego płaczu dziecka, nie musi to koniecznie oznaczać, że ktoś po sąsiedzku znęca się nad niemowlęciem. Może to być po prostu wrzask aktywnego nocą galago senegalskiego, noszącego w języku angielskim niezwykle adekwatna nazwę – bushbaby – dziecko z buszu. Galago to niewielka małpiatka o przepięknych, dużych oczach, trudna do sfotografowania ze względu na tryb życia. Nie boi się ludzi ale raczej rzadko kradnie nam jedzenie, woli owoce, owady i niewielkie gryzonie.

Ja najbardziej nie lubię pawianów. Mają taki zły wyraz twarzy. Niesympatyczny. Są stosunkowo duże – dorosłe osobniki ważą około 15-20 kilogramów – i wzbudzają lekki niepokój kiedy pojawiają się na terenie hotelu. Ich naturalnym środowiskiem jest sawanna, ale łatwo adaptują się i przyzwyczajają do ludzkiej obecności. Nie gardzą naszym jedzeniem, chociaż ich naturalna dieta składa się z bulw, pędów, kwiatów, liści, insektów, mięczaków i skorupiaków. Nie pogardzą też małymi płazami.

Pawiany odwiedzają również domy mieszkalne. Któregoś popołudnia wybieram się ze znajomą w odwiedziny do koleżanki, która niedawno urodziła dziewczynkę. Mieszkanie jest na piętrze bloku na skraju lasu. Kiedy dochodzimy do schodów na górze rozlega się krzyk i słyszymy odgłosy szamotaniny. Zaniepokojone podbiegamy bliżej by stanąć oko w oko z pawianem. Obie stajemy jak wryte, odwracamy się na pięcie i schodzimy małpie z drogi. Kiedy znika za rogiem, wchodzimy do mieszkania. Koleżanka opowiada, że pawian wszedł do kuchni i próbował ukraść przygotowane dla nas placki chapati. Przegoniła go okładając go poduszką.

Będąc na wakacjach w Diani, na południowym wybrzeżu Mombasy, warto zajrzeć do siedziby organizacji zajmującej się ochroną naczelnych na wybrzeżu – Colobus Conservation. Ta założona prawie dwadzieścia lat temu organizacja aktywnie działa w okolicy. Jej celem jest nie tylko ochrona środowiska, ze szczególnym naciskiem na małpy, ale także edukacją – zarówno turystów (dlaczego dokarmianie małp jest szkodliwe) jak i przedstawicieli lokalnych społeczności (jak odstraszać małpy-szkodniki nie robiąc im krzywdy). Wolontariusze organizacji opiekują się także chorymi i rannymi osobnikami oraz osieroconymi małpiątkami. prowadzone są tu też różnorakie badania.

Z całego serca polecam wizytę w tym miejscu, która polega na około godzinnym edukacyjnym spacerze po terenie ośrodka i przylegającym do niego lesie. Można podejrzeć małpy na wolności oraz te, które w klatkach przygotowywane są do powrotu do ich naturalnego środowiska. Colobus Conservation to nie jest cyrk dla turystów, a małpy nie są trzymane tutaj dla naszej uciechy. To miejsce, gdzie pracuje się nad uczeniem naczelnych jak mają żyć naturalnie, a następnie wypuszcza na wolność. W czasie takiego spaceru można dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy nie tylko o zamieszkujących wybrzeże małpach ale także o innych zwierzętach czy roślinach spotykanych w okolicy. Wstęp kosztuje 750 szylingów (około 7,5 euro) a pieniądze przeznaczane są na wsparcie ośrodka. Jeśli ktoś chce wesprzeć organizację na odległość, można to zrobić poprzez donacje.

Jak widać nie trzeba jechać na safari by spotkać w Kenii dzikie zwierzęta. Ważne jest jednak uświadomienie sobie, że każdy z nas jako turysta odpowiedzialny jest za dobro tych zwierząt. Nie dokarmiajmy, nie zaczepiajmy, zostawmy naturze co naturalne!

Czy również uważacie, że każdy turysta odpowiedzialny jest za ochronę środowiska w kraju, który odwiedza? Czy zdarza się Wam korzystać z atrakcji turystycznych, w których zwierzęta wykorzystywane są dla ludzkiej rozrywki? A może nie widzicie w dokarmianiu małpek nic złego i jesteście zdania, że przesadzam?

Przewodnik po Kenii
Wybierasz się na wakacje do Kenii? W przewodniku, który napisałam, znajdziesz jeszcze więcej ciekawych informacji o kenijskiej faunie i florze, oraz o tym jak spędzić tu czas. Kliknij tutaj i kup :)

Cieszę się, że tu jesteś! Mam nadzieję, że spodobał Ci się i zaciekawił ten wpis. Jeśli tak, to będzie mi niezmiernie miło, gdy klikniesz Lubię to, dodasz +1 i podzielisz się wpisem ze znajomymi albo dołączysz do dyskusji! To dla mnie ważne, bo pokazuje, że warto dalej pisać. Masz uwagi, komentarze, pytania? Nie wahaj się, napisz! Cieszę się z każdego sygnału od Ciebie! Dziękuję :)

- Ewa a

Wydrukuj lub zapisz PDF